– 1 Haziran Ulusal Fenilketonüri (PKU) Gününe özen tefriş etmek düşüncesince fenilketonüri rahatsızlığı karşı bilim verici Dr. Öğr. Üyesi Nihan Çakır Biçer, "Ülkemizde değme 4 bin yenidoğan bebekten birine PKU teşhisi konuluyor. Ayrıca, değme 40 insandan birisi bu irs bilimi hastalığın taşıyıcısı. Türkiye, bu hastalığın en yoğun görüldüğü ülkelerden biri. PKU hastalığı, ağız ağıza ortadan kaldırılamadığı düşüncesince tagaddi tedavisi ile arama altında tutulmaya çalışılıyor" dedi.
1990 yılından buyana Ulusal Yenidoğan Tarama Programında taranan beraberinde maraz bulunan fenilketonüriye özen tefriş etmek düşüncesince 1992 yılından itibaren değme sene 1 Haziran Ulusal Fenilketonüri (PKU) Günü adına kutlanıyor. Bu maraz gayrı devletlere nazaran en yoğun Türkiyede görülüyor. Akraba evliliklerinin tetiklediği bu doğumsal metabolik hastalığa, değme 4 bin bebekten birinde rastlanıyor. Ulusal Yenidoğan Tarama Programının bu açıdan aşırı iri ehemmiyet taşıdığına özen çekici İstanbul Kültür Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Nihan Çakır Biçer, hastalığın ağız ağıza ortadan kaldırılamadığını fakat er tanılama ile beraberce tagaddi tedavisinin hastalığın negatif etkilerini önlediğini kaydetti.ERKEN TANI HAYAT KURTARIYORFenilketonüriyi doğumsal metabolik beraberinde maraz adına tanımlayan Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğr. Üyesi Nihan Çakır Biçer, "Bu hastalıkta, karaciğerde emek vermesi müstelzim beraberinde enzim dört dörtlük adına vazifesini namına getiremez. Besinlerle tahsil edilen ve fenilalanin adına bilinen beraberinde amino hamız de vücutta birikir ve kandaki kıymeti yükselir. Bu amino asidin, fenilalaninin beden sıvılarında yükselmesi beynin negatif etkilenmesine defa açar. Bunun kararında derinliğine vadede tanılama konulmazsa ve otama edilmezse, çocukta zeka yahut tutum problemlerine, kognitif fonksiyonlarda geriliklere niçin olur. Eğer geç tanılama konulursa ortaya çıkabilecek tablo, çocukta arka dönüşü sıfır beraberinde hasar bırakabilir" dedi.AİLELER GELEN ÇAĞRIYI ÖNEMSEMELİBu hastalığın, Ulusal Yenidoğan Tarama Programı kapsamında 1990 yılından buyana tarandığını tamlayan Dr. Öğr. Üyesi Çakır Biçer, "Her acemi doğan bebeğin, ön beslenmesinden 1-2 çağ sonradan ökçe düşünce alınıyor ve bu içki örnekleri Sağlık Bakanlığınca inceleniyor. Şüphelenilen numuneler olduğunda, aileler çabuk beraberinde halde aranarak muktezi ihtar yapılıp, ait tagaddi ve metabolizma merkezlerine yönlendiriliyorlar" niteleyerek konuştu.Burada misyonun aşırı çabuk beraberinde halde tanıya erişmek bulunduğunu vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Biçer, "Bu nedenle yenidoğan çağında tanılama konması aşırı önemli. Türkiyede ise değme ne denli taranan çocuk payı enine boyuna faziletkâr olsa da ara sıra işin ciddiyetinin bilincinde sıfır ailelerin geç arka dönüşleri zımnında yenidoğan taramasının mantığına karşıt olacak halde gecikmeler yaşanabiliyor" dedi.Aileden irs eliyle geçebilen fenilketonüri ile doğan bebeklerin, besinlerde mevcut fenilalanin amino asidini metobolize edemediğini dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Biçer, "Buna ilişkin adına kanda ve gayrı beden sıvılarında kalık bulunan bu husus ve onun atıkları, çocuğun büyümekte bulunan beynine dokunca verir. Dolayısıyla çocuğun zihnî gelişiminde geriliğe ve niçin olur" dedi.HER 40 KİŞİDEN BİRİNDE GENETİK TAŞIYICILIK VAR"Ülkemizde bu hastalığın görülme sıklığı ne eyvah ki evren ülkelerinden şimdi fazla" diyen Dr. Öğr. Üyesi Çakır Biçer, "Bunun asliye sebebi de hısım evliliklerinin yoğun olması. Her 4 bin yenidoğan bebekten birinde PKU teşhisi alınıyor. Ancak bu irs bilimi hastalığın taşıyıcılığı değme 40 insandan birinde var. Dünyadaki boyut ise devletlere gereğince değişiyor. 100 binlerde beraberinde kabilinden enine boyuna turfa tanıdık yahut 25 binde bir, 40 binde beraberinde tanıdık devletler de var" ifadelerini kullandı.TEDAVİ FENİLALANİN ALIMI DÜŞÜK OLAN DİYETVar bulunan tababet detayları dahilinde, bu zamanlarda hala en çarpıcı otama yönteminin Tıbbi Beslenme Tedavisi adına aşina rejim tedavisi bulunduğunu da laflarına ekleyen Dr. Öğr. Üyesi Biçer, konuşmasını şöyleki sürdürdü: "Fenilalanin kullanımında beraberinde balans raptetmek gerekiyor zira beden düşüncesince hakkıyla ehemmiyetli beraberinde bina taşı. Fenilalanin içinde ne olduğu aşırı faziletkâr bulunan hayvanca besinler, mobilyasız baklagiller, buğday içeren mahsulat (ekmek, makarna, düğü gibi) ağız ağıza rejimden çıkartılıyor ve ömür boyu bu mahsulat tek tüketilmiyor. Diyetten çıkartılan bu protein miktarını namına koyabilmek düşüncesince ise Tıbbi Formüla dediğimiz hususi ürünler, ömür boyu kullanılmak zorunda. Sebze ve meyveler düşüt oranda fenilalanin içermesine rağmen, bıkılmayan beraberinde halde tüketilemiyor. Düşük proteinli makarna, şehriye, mazot kabilinden hususi ürünler ile türlü tarifler geliştirilebiliyor. Ancak, bu mamüllerin iri çoğunluğu taşınmazlar dışından ithal edilmekte ve maliyetleri enine boyuna yüksek.""AİLELERİN, HASTALIK BELİRTİLERİNİ ERKEN DÖNEMDE FARK ETMESİ MÜMKÜN DEĞİL"Fenilketonürinin kandaki fenilalanin yüksekliğine gereğince sınıflandırıldığını tamlayan Dr. Öğr. Üyesi Biçer, "Zihinsel hasar ortaya çıkmadan ve beden fonksiyonları negatif etkilenmeden, bu hastalığın belirtilerini görmek, ayrım edebilmek beklenir değil. Aileler evlatlarının gelişiminde dava ayrım ettiğinde, ne eyvah ki iş işten önceki oluyor. Yenidoğan tarama programının gayesi elhak tanılama konulabilen ve er otama ile ortaya çıkma sorunları önleyebilecek rahatsızlıkları taramaktır. Bu hastalık, genetiktir. Göz yahut saç rengimizi ne kalımlı adına değiştiremiyorsak, bu rahatsızlığı da şu anki tababet detayları ile değiştiremiyoruz. Tamamen ortadan kaldırılamadığı düşüncesince fakat tagaddi tedavisi ile arama altında tutulmaya çalışılıyor. Bu noktada diyetin, gözyaşı ilerledikçe hayat standardını düşürmeden, kişinin yaşantısına gereğince düzenlenmesi ehemmiyet taşıyor" niteleyerek konuştu.Ayrıca fenilketonüri hastalarının okulda ve iş hayatında da maslahat yaşadığını anlatım fail Dr. Öğr. Üyesi Çakır Biçer, "Bu şahıslara hususi adına gıda hazırlamayı benimseme etmediği düşüncesince meslek yahut işyerleri fertleri benimseme etmiyor. Sosyal yaşamda ise nice sorunla karşılaşıyorlar. Yetişkin çağda ailenin sigortasından yararlanamadıkları düşüncesince tagaddi tedavisinin en ehemmiyetli parçalarından bulunan tıbbi formula ve düşüt proteinli hususi gıdaları arka ifa kapsamında gerçekleştirme edemiyorlar" dedi. - İstanbul
Künye
İletişim
Facebook
Twitter
RSS
Sitene Ekle
Günün Haberleri